اختلال وسواس دارای الگویی از افکار و ترس های ناخواسته (وسواس) است که شما را به انجام رفتارهای تکراری (اجبار) سوق می دهد.
این وسواس ها و اجبارها در فعالیت های روزانه تداخل ایجاد کرده و باعث بروز مشکلاتی در زندگی عادی فرد می شود.
ممکن است سعی کنید وسواس های خود را نادیده بگیرید یا متوقف کنید ، اما این فقط ناراحتی و اضطراب شما را افزایش می دهد. علیرغم تلاش برای نادیده گرفتن یا خلاص شدن از افکار یا خواسته های مزاحم ، بدون راهکارهای مناسب آن ها همچنان برمی گردند.
اختلال وسواس اغلب بر موضوعات خاصی متمرکز است ، به عنوان مثال ، ترس بیش از حد از آلوده شدن به میکروب ها. برای از بین بردن ترس آلودگی ، می توانید دستان خود را به صورت مداوم بشویید تا زمانی که آنها آسیب دیده و زخم شوند.
اگر مبتلا به این اختلال هستید ، ممکن است از این وضعیت شرمنده و خجالت زده باشید ، اما اقدامات درمانی می تواند موثر باشد.
این اختلال معمولاً در نوجوانی یا نوجوانی شروع می شود ، اما می تواند در دوران کودکی شروع شود. علائم معمولاً به تدریج شروع می شوند و از نظر شدت در طول زندگی متفاوت هستند. انواع وسواس ها و اجبارهایی که تجربه می کنید نیز می توانند در طول زمان تغییر کنند. وقتی استرس بیشتری را تجربه می کنید علائم به طور کلی بدتر می شوند. این اختلال شایع ، که معمولاً یک اختلال مادام العمر محسوب می شود ، می تواند علائم خفیف تا متوسطی داشته باشد یا آنقدر شدید و وقت گیر باشد که ناتوان کننده شود.
بین یک فرد کمال گرا به عنوان مثال فردی که به نتایج یا عملکرد بی عیب و نقص نیاز دارد و داشتن اختلال وسواس تفاوت وجود دارد.
هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از وسواس وجود ندارد. با این حال ، درمان در اسرع وقت ممکن است از بدتر شدن اختلال وسواس فکری و عملی و ایجاد اختلال در فعالیتها و کارهای روزمره شما جلوگیری کند.
تشخیص وسواس ممکن است شامل موارد زیر باشد:
ارزیابی روانی. این شامل بحث در مورد افکار ، احساسات ، علائم و الگوهای رفتاری شما برای تعیین اینکه آیا شما دارای وسواس یا رفتارهای اجباری هستید که کیفیت زندگی شما را مختل می کند. با اجازه شما ، این ممکن است شامل صحبت با خانواده یا دوستان شما باشد.
معاینه بدنی. این ممکن است برای کمک به رد سایر مشکلات که می توانند باعث علائم شما شوند و برای بررسی عوارض مرتبط انجام شود.
گاهی اوقات تشخیص اختلال وسواس دشوار است زیرا علائم آن می تواند شبیه علائم اختلال شخصیت وسواسی جبری ، اختلالات اضطرابی ، افسردگی ، اسکیزوفرنی یا سایر اختلالات سلامت روانی باشد. و ممکن است هم این اختلال وجود داشته باشد و هم اختلال دیگری در سلامت روان.
علائم اختلال وسواس
ممکن است متوجه نشوید که وسواس ها و اجبارهای شما بیش از حد یا نامعقول هستند ، اما زمان زیادی را می طلبند و در برنامه روزانه شما و عملکرد اجتماعی ، مدرسه یا کار شما اختلال ایجاد می کنند.
- افکار مزاحم و ناخواسته بخصوص زمانی که شما نیاز به تمرکز کردن بر یک موضوع خاص دارید.
- نظم و تقارن برای شما از اهمیت زیادی برخوردار است و در صورت بی نظمی و یا عدم تقارن اجسام دشوار آشفتگی روحی می شوید.
- افکار ناخواسته ، از جمله پرخاشگری ، یا موضوعات جنسی یا مذهبی
- ترس از آلوده شدن با لمس اشیایی که دیگران لمس کرده اند
- شک دارید که در را قفل کرده اید یا اجاق گاز را خاموش کرده اید که این امر موجب چک کردن چند باره این وسایل می شود.
- تصاویر جنسی ناخوشایند
- اجتناب از موقعیت هایی که می توانند وسواس ایجاد کنند ، مانند دست دادن با سایر افراد
- بی سر و صدا تکرار یک دعا ، کلمه یا عبارت
دلایل و عوامل خطر
به گفته محققان عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز این اختلال نقش دارند از جمله عواملی که خطر بروز اختلال وسواس را افزایش می دهند عبارتند از :
سابقه خانوادگی و ابتلا یکی از اعضای خانواده به این اختلال ریسک بروز آن را افزایش می دهد.
تجربه رویدادهای استرس زا در زندگی مانند جدایی والدین ، از دست دادن عزیزان و …
سایر اختلالات سلامت روان مانند اختلالات اضطرابی ، افسردگی ، سوء مصرف مواد و … نیز ریسک بروز اختلال وسواس را افزایش می دهند.
عوارض اختلال وسواس
- زمان بیش از حد صرف انجام رفتارهای تکراری
- مسائل بهداشتی مانند درماتیت تماسی ناشی از شستشوی مکرر دست ها
- مشکل در حضور در محل کار ، مدرسه یا فعالیتهای اجتماعی
- مشکل در برقراری روابط اجتماعی
- کاهش سطح کیفیت زندگی
- رفتارهای خودآزارنده و فکر به خودکشی
درمان اختلال وسواس
درمان وسواس ممکن است نتواند به درمان کامل اختلال در فرد کمک کند ، اما می تواند به کنترل علائم کمک کند تا کیفیت زندگی فرد بهبود پیدا کند.
روان درمانی
درمان شناختی رفتاری (CBT) ، نوعی روان درمانی ، برای بسیاری از افراد مبتلا به اختلال وسواس موثر است. روانپزشک و روان شناس می تواند به این فرایند کمک کند. برای دریافت خدمات روان درمانی می توانید به کلینیک روانشناسی سپید ( مرکز روانشناسی در غرب تهران ) مراجعه بفرمایید.
داروها
برخی داروهای روانپزشکی می توانند به کنترل وسواس ها و اجبارهای فرد نیز کمک کنند، داروهای ضدافسردگی نیز در کنترل علائم وسواس بسیار موثرند.
کلمات مرتبط :